Naukę samodzielności należy rozpoczynać od rzeczy prostych i zrozumiałych. Zasad podejmowania decyzji w sprawach publicznych drogą referendów powinniśmy uczyć się „na płytkiej wodzie” - w naszych małych ojczyznach. Tam znamy ludzi, ich potrzeby i możliwości. Tam efekt naszych decyzji jest łatwy do przewidzenia. Tam trudno nami manipulować. Tak swój marsz do najlepszego sytemu politycznego rozpoczęli Szwajcarzy .

Na ostatnim Walnym Zebraniu Stowarzyszenia WIĘCEJ DEMOKRACJI podjęliśmy decyzję przygotowania niezbędnej nowelizacji naszego prawa tak, by gminy w Polsce mogły być i były praktyczną szkołą prawdziwej demokracji. Mamy do tego konstytucyjne prawo zapisane w 4 artykule.
 

Nauki demokracji bezpośredniej nie można rozpoczynać od organizowania referendów dotyczących spraw złożonych, skomplikowanych. Obywatele zajęci swoimi sprawami dnia codziennego nie mają możliwości przeanalizowania wszystkich ZA i PRZECIW i podjęcia samodzielnie racjonalnej decyzji.  Nie biorą udziału w takim głosowaniu lub wybierają opcję, którą sugerują im medialne „autorytety” tzn. dysponenci mediów. W przypadku referendów, dotyczących przyjęcia Konstytucji czy przystąpienia do UE byli to nasi „ustrojodawcy”. Takie referenda nie uczą obywateli DB. Nie dają im satysfakcji samodzielnego podejmowania decyzji w sprawach publicznych.

Pytania referendalne MUSZĄ być sformułowane racjonalnie. MUSZĄ przedstawiać wszystkie możliwe rozwiązania konkretnego problemu publicznego. Wynik referendum wskazuje, który wariant rozwiązania proponuje większość głosujących. Np. w przypadku problemu deficytu funduszu emerytalnego pytanie w referendum powinno brzmieć:

Jak Twoim zdaniem powinniśmy rozwiązać problem deficytu funduszu emerytalnego?

a) Poprzez zwiększenie składki emerytalnej płaconej przez pracujących;
b) Poprzez obniżenie wysokości emerytur;
c) Poprzez podwyższenia wieku emerytalnego:
d) Nic nie zmieniać -  zostawmy problem naszym dzieciom.

Stawianie w tej sprawie wyrwanego z całości jednego pytania np. Czy zgadzasz się na podwyższenie wieku emerytalnego? jest bez sensu. Nie uczy postaw obywatelskich. Organizowanie takich referendów daje wyłącznie argumenty przeciwnikom demokracji. Pewny nieracjonalny wynik takiego referendum mówi: Zobaczcie sami jakie decyzje podejmuje ten demos (czyt. „ciemny lud”). Czy chcecie jego rządów?

Referendum ma sens, gdy głosujący rozumieją pytanie i znane są im efekty jakie spowoduje wybór każdego wariantu odpowiedzi. W czasie dyskusji przedreferenalnej zwolennicy odpowiedzi A powinni jasno przedstawić wyborcom pozytywne efekty jakie wynikają z wyboru tego wariantu oraz ujemne skutki wyboru B.  Zwolennicy odpowiedzi B vice versa.
 

Nasza Konstytucja określa prawa i obowiązki obywateli. Pozostawia im wolną rękę w zakresie jak z danych im praw będą korzystali oraz jak będą wywiązywali się ze swoich obowiązków. Zupełnie inaczej jest w przypadku gmin. Konstytucja w RP w rozdziale VII Samorząd terytorialny określa podstawowe zasady działania samorządów, jednak w szczegółach odsyła je do ustawodawców tzn. do politykierów. Oni wg swojego uznania dyktują w ustawach, jakie są  obowiązki gmin a także w jaki sposób gminy mają je wykonywać. Jak mają wybierać swoje władze oraz jak mają się organizować. W tych warunkach określanie „Samorządy” jest nadużyciem.

Aby gminy były autentycznie samorządne a ich mieszkańcy czuli się ich gospodarzami (suwerenem) konieczna jest zmiana ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym. Dz.U.2001.142.1591. http://www.lex.pl/akt/-/akt/dz-u-2001-142-1591 . W nowej ustawie powinny być jasno określone:
 Obowiązki gminy. Szczegółowy wykaz zadań jakie powinna realizować;
 Sposoby finansowania gminy.
 Prawo i obowiązek mieszkańców do ustanowienia, w drodze gminnego referendum, Gminnej Konstytucji określającej szczegółowo sposób zarządzania gminą.

Dodatkowo należy w ustawie z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. Dz.U.1998.95.602 http://www.lex.pl/du-akt/-/akt/dz-u-98-95-602 oraz ustawie z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym. Dz.U.2000.88.985  http://www.lex.pl/du-akt/-/akt/dz-u-00-88-985 usunąć wszystkie zapisy dotyczące gmin.

*************************

Zmiana prawa w Polsce przez „suwerena” nie jest łatwym zadaniem. Na wstępie trzeba poprawnie przygotować projekt nowelizacji i zebrać 500 tysięcy podpisów pod nim. By miał szansę być pozytywnie załatwiony przez naszych  ustawodawców MUSI  mieć poparcie zdecydowanej większości wyborców. By to osiągnąć potrzebna jest fortuna lub armia skutecznych wolontariuszy. Na wstępie potrzebni są prawnicy by opracować projekt zmian.

Szanowni Czytelnicy

Zostałem upoważniony przez Zarząd SWD do koordynowania tego projektu. Zapraszam wszystkich którym leży na sercu dobro naszej ojczyzny do pracy nad tym projektem. Proszę przysłać swoje TAK  na adres:   gkonstytucja@o2.pl